Sport

Wielkie majowe ściganie

W najbliższy weekend blisko 200 kolarzy z całego świata zaprezentuje się w składającym się z trzech części Kryterium Asów.

Dwie osoby nierozerwalnie związane z Kryterium Asów: Henryk Krawczyk, czterokrotny triumfator (z lewej) i Bogdan Szczygieł, dyrektor wyścigu. Za nimi koszulki wyścigowe, m.in. lidera. Fot. Paweł Czado

Impreza, która będzie odbywać się na drogach województwa śląskiego przez trzy dni (od 9 do 11 maja), jest organizowana – z przerwami – już po raz 49. W piątek rozpocznie się w Pszczynie, gdzie rywalizacja toczyć się będzie na ulicach miasta. Później zawodnicy nie tylko z Polski, Czech czy Niemiec, ale również z tak dalekich krajów jak Filipiny, Etiopia, Japonia, Kanada, Kolumbia, Meksyk czy Nowa Zelandia będą ścigać m. in. w Wiśle, Szczyrku i Bielsku-Białej.

Prestiż i powód do dumy

– Zależy mi na tym, aby za rok odbyła się jubileuszowa, 50. edycja. Urodziłem się w 1960 roku, kiedy wyścig już był rozgrywany. Nie spodziewałem się, że kiedyś będę jego organizatorem. Ludzie wokół mnie napędzają i tworzy się historia. Potem być może ktośprzejmie organizację imprezy po mnie – stwierdził Bogdan Szczygieł, dyrektor imprezy.

Kryterium Asów wróciło do kalendarza imprez w 2022 roku po 22-letniej przerwie. W 2000 roku na starcie stanęło tylko 14 zawodników i wydawało się, że to będzie ostatnia edycja. Na pomysł reaktywacji wyścigu wpadł jednak właśnie Szczygieł, były trener i kolarz, obecnie wiceprezes Śląskiego Związku Kolarskiego i szef organizującej imprezę fundacji Gwardia Katowice.

– Nigdy nie miałem, niestety, okazji w tym wyścigu wystartować. Kiedy ja się ścigałem, akurat impreza się nie odbywała. To dla nas prestiż i powód do dumy, że kryterium znów się odbywa na naszym terenie – dodał prezes Śląskiego ZKol. Kacper Gronkiewicz, syn Grzegorza, szosowego mistrza Polski z 2002.

Pętle i premie

W piątek 9 maja w Infomax Kryterium Asów, bo tak brzmi pełna nazwa imprezy, kolarze rywalizować będą w Pszczynie w Memoriale Braci Gazdów na pętli o długości 1800 m. Start wyznaczono na godz. 16.30, a zakończenie zmagań przewidziane jest o godz. 18.30.

– Ze względu na dużą liczbę startujących, kolarze podzieleni zostaną na sześć grup po 30 osób. Każda z nich będzie pokonywać pięć rund, punktując na każdym okrążeniu. Po finałowego wyścigu z każdej grupy zakwalifikuje się po pięciu najlepiej punktujących zawodników – powiedział Bogdan Szczygieł, dyrektor i organizator Kryterium Asów.

W sobotę 10 maja w ramach Kryterium Asów odbędzie się wyścig Beskid Race mający kategorię 1.2 w rankingu UCI. – Kolarze wystartują o godz. 15 i będą rywalizować w Bielsku-Białej, pokonując pięć rund po niespełna 20 km każda. W sumie będą mieli do pokonania 157 km. Na trzeciej pętli znajdować się będzie premia lotna, a na piątej premia górska. Start i meta znajdować się będą obok Hali Widowiskowej im. Zbigniewa Pietrzykowskiego, a finisz zaplanowano około godz. 19 – przekazał Szczygieł.

W niedzielę 11 maja rozegrany zostanie wyścig Beskid Classic, który również ma kategorię 1.2 UCI. Kolarze rywalizować będą na trasie z Wisły do Wilkowic.

– Start wyznaczony jest na godz. 13. Peleton z Wisły pojedzie przez Przełęcz Salmopolską, gdzie zaplanowano premię górską. Następnie zjedzie przez Szczyrk do Buczkowic. Zawodnicy trzykrotnie pokonają pętlę wiodącą przez Straconkę, Międzybrodzie Bialskie i Żywieckie, Tresną, Zarzecze i Łodygowice. Na metę w Wilkowicach na Magurce powinni dotrzeć około godz. 16.30 – dodał dyrektor Szczygieł.

Krawężniki pełne krwi

O tym, że śląskie kryterium było bardzo wymagające, przekonywał wczoraj Henryk Krawczyk, który jako jedyny w historii wygrał tę imprezę cztery razy (w 1980, 81, 82 i 84 roku). – Było bardzo trudno, ale ja zawsze lubiłem takie ściganie po ulicach miast. Każdy kolarz ma własną specjalizację, moimi ulubionymi wyścigami były właśnie kryteria uliczne. Uwielbiałem rywalizować na rundach, gdzie nie wystarczają sama kondycja i siła, ale równie ważne są umiejętności techniczne – podkreślał 69-latek. Obecni na konferencji prasowej starsi kibice dopowiadali, że i tak miał szczęście. – Ty tego nie widziałeś, ale było mnóstwo wypadków. Krawężniki na ulicach pełne były krwi – roztaczali makabryczną wizję.

Historia tej imprezy jest rzeczywiście bardzo bogata. Rozpoczęła się jeszcze w latach 50. XX wieku, gdy Katowicom na krótko zmieniono nazwę na Stalinogród. Pierwszy wyścig odbył się bowiem już jesienią 1954 roku. Nazwano go I Ogólnopolskim Kryterium Ulicami Stalinogrodu. Od 1960 impreza rozgrywana była pod nazwą Kryterium Asów. Rozrosła się, pęczniała, z roku na roku stawała się coraz bardziej popularna, podobnie jak kolarstwo w Polsce. Wygrywały ją takie sławy jak Ryszard Szurkowski czy Zygmunt Hanusik. Zawodnicy rywalizowali już nie tylko na ulicach Katowic, ale i w całym regionie (w Bielsku-Białej, Tychach, Częstochowie, Rybniku, Gliwicach, a nawet w Sosnowcu). – Działo się to zwykle w okolicach 1 maja, więc kolarski wyścig wpisywał się w cykl sportowych imprez organizowanych przy okazji Święta Pracy. Zawodników oklaskiwały tłumy ludzi – opowiadał Henryk Grzonka, dziennikarz radiowy, który o tej imprezie napisał nawet książkę. – Od lat 60. ten wyścig miał świetną obsadę – przypominał Grzonka. – Przyjeżdżała na niego nie tylko cała krajowa czołówka, ale i zagraniczni kolarze. To był często ostatni sprawdzian przed startującym niedługo potem Wyścigiem Pokoju. Rywalizowali tu więc nie tylko polscy reprezentanci, ale również choćby silna drużyna Związku Radzieckiego – dodawał.

Kryterium Asów patronatem objął marszałek województwa śląskiego Wojciech Saługa.

Paweł Czado

GRUPY KOLARSKIE STARTUJĄCE W KRYTERIUM ASÓW

ATK Investements (kolarze z: Czech, Polski, Węgier)
Monogo Lubelskie Perła Polski (Polska)
TTS Coach Spica Solutions (Polska)
Karcag Cycling (Węgry, Włochy)
Voster ATS (Polska)
Mazowsze Serce Polski (Polska)
Tufo Pardus Prostejov (Czechy, Polska)
Run&Race Wirabech (Polska, Niemcy)
Luks Trójka Piaseczno (Polska)
Victoria Sports Continental (Filipiny, Hiszpania)
Cartusia Kartuzy (Polska)
Kujawy Pomorze (Polska)
Mostostal Puławy (Polska)
Ceramic Speed Herning (Dania)
Power of Science RK Exlusive Doors (Polska, Ukraina)
CykloTym Havirov (Polska)
Team Storck Metropol Cycling (Niemcy, Polska)
Chrobry Głogów (Polska)
X Speed United (Kanada, USA, Etiopia, Australia)
Bialini Gomola (Cypr, Kolumbia, Meksyk, Litwa)
Dukla Banska Bystrica (Słowacja)
Energus Cycling Team (Litwa, Łotwa)
Elkov-Kasper (Czechy)
VIF Gen Z Team (Czechy)
Arboe Kaerten Sort Feld am See (Austria, Niemcy)
Epronex Hungary Cycling Team (Węgry, Czechy, Norwegia)  
Atom 6 Bikes-Decca (Austria, Belgia, Wielka Brytania, Irlandia, Estonia)
CK Pardubice (Czechy)
Factor Racing (Słowacja, Nowa Zelandia, Czechy)
CT Giant Store Assen - NWVG (Holandia, Kanada, Hiszpania, Japonia, Nowa Zelandia)


Kryterium uliczne

rodzaj wyścigu kolarskiego, rozgrywanego na rundach, najczęściej na ulicach miasta wyłączonych z ruchu na czas rywalizacji. Zwycięzcą zostaje pierwszy zawodnik, który pokonał określoną liczbę okrążeń i nie został zdublowany.